Patiënt met ernstige COPD krijgt ademhalingsondersteuning thuis

Veertig patiënten die met ernstige COPD worden behandeld in het Albert Schweitzer ziekenhuis (Dordrecht) en het Beatrixziekenhuis (Gorinchem) gaan thuis gebruikmaken van ademhalingsondersteuning met het systeem ‘myAirvo’. Dat verhoogt hun kwaliteit van leven en kan wellicht ziekenhuisopnames voorkomen. De pilot is een gezamenlijk initiatief van beide ziekenhuizen met zorgverzekeraar VGZ.

“Patiënten met ernstige vormen van COPD hebben soms nog maar 15 procent van hun longcapaciteit over”, legt ventilation practitioner en IC-verpleegkundige Christiaan Theunisse uit. “Zij hebben het daardoor vaak erg benauwd. We kunnen daar helaas maar weinig tegen doen. Een klein beetje verlichting is voor deze patiënten al heel veel waard. De therapie van myAirvo is eenvoudig maar effectief.” Het systeem zorgt voor een snelle instroom van een grote hoeveelheid lucht (‘highflow’) via een zogeheten neusbril. Theunisse: “De lucht wordt bovendien vooraf verwarmd en bevochtigd. Het ademen verloopt makkelijker en rustiger, de longen gaan meer openstaan, slijm is makkelijker op te hoesten en de slaap wordt in het algemeen beter.”

Zuurstof 
Er bestond in het ziekenhuis al langer een soortgelijk middel dat ook voor gebruik thuis wordt aangeboden, de zogeheten BiPAP. “Ook deze is effectief, maar niet iedereen kan de BiPAP goed verdragen”, aldus Theunisse. “De lucht komt daarbij onder druk de luchtwegen binnen, via een masker over mond en neus. Dat is voor sommige patiënten te heftig. MyAirvo is een veel mildere variant met een snelle instroom, die voor patiënten bovendien makkelijk te bedienen is. Op de Intensive Care gebruiken we het al enige tijd naar tevredenheid.” Het apparaatje haalt lucht uit de omgeving en werkt dus zonder gasflessen. Patiënten die thuis al zuurstof gebruiken, kunnen deze er wel op aansluiten.


Mevrouw Ottink gebruikt de myAirvo ’s nachts. Ze demonstreert voor de foto het apparaat aan de eettafel. “Ik ben nu tot veel meer in staat.” FOTO FREDERIKE SLIEKER

Fitter
Dat laatste doet ook COPD-patiënte Mary Ottink uit Papendrecht, een van de uiteindelijk veertig gebruikers van myAirvo binnen deze pilot. Zij gebruikt het apparaat ’s nachts tijdens de slaap. “Na een paar weken wennen, slaap ik nu veel beter, zó veel beter zelfs dat ik overdag helemaal geen extra zuurstof meer gebruik.” Ottink voelt zich stukken fitter. “Ik ben tot veel meer in staat en dat maakt me ook veel actiever.” Haar man bevestigt dat hij dankzij de myAirvo ineens een heel andere echtgenote heeft gekregen. En, benadrukt hij: “In 2018 heeft ze driemaal in het ziekenhuis gelegen. Zoals het nu met haar gaat, durven we voorzichtig te hopen dat een ziekenhuisopname in 2019 aan ons voorbij zou kunnen gaan.” 

Onderzoek
Op dit moment is myAirvo nog niet erkend als standaardtherapie bij dit ziektebeeld. VGZ nam het initiatief om het middel toch beschikbaar te stellen aan een groep patiënten van beide ziekenhuizen, waarmee de verzekeraar een meerjarig partnerschap heeft lopen om onder meer zorgvernieuwing te stimuleren. Theunisse: “De patiënten krijgen van ons instructie en begeleiding en wij volgen hen een jaar lang voor onderzoeksdoeleinden. Daarna mogen ze de apparatuur houden.” Het gaat in alle gevallen om VGZ-verzekerden. Dat daarmee onderscheid ontstaat tussen patiënten, klopt. “Verbetering moet ergens beginnen en VGZ doet dat nu”, zegt Theunisse. “Als een patiënt van een andere verzekeraar mogelijk heel veel baat heeft bij myAirvo, zullen wij ons er ook bij die verzekeraar sterk voor maken dat deze persoon myAirvo mag gaan gebruiken.”

Kosten
Behalve kwaliteit van leven zal de ademhalingsondersteuning thuis ook kostenbesparend zijn, verwacht Theunisse. “Mensen met ernstige COPD kunnen plots ernstige ‘longaanvallen’ krijgen waarmee ze in het ziekenhuis moeten worden opgenomen. Met  ons onderzoek hopen wij aan te tonen dat die ziekenhuisopnames kunnen worden teruggedrongen bij gebruik van myAirvo. Dat is niet alleen gunstig voor de patiënt maar ook voor de maatschappelijke zorgkosten.”

Het verstrekken van myAirvo thuis is één van de tientallen zorgvernieuwingsinitiatieven binnen het Albert Schweitzer ziekenhuis en het Beatrixziekenhuis die worden aangeduid met respectievelijk de term ‘Zorg van Waarde’ en ‘Kwaliteit als Medicijn’. De ziekenhuizen willen hiermee de kwaliteit van zorg voor de patiënt verder verbeteren, tegen lagere kosten. Dit wordt bereikt door de juiste zorg te bieden op de juiste plek (in het ziekenhuis, bij een andere zorgorganisatie of thuis bij de patiënt).